De projecten

De afgelopen decenia is de Friese IJsselmeerkust steeds verder afgebrokkeld. Onder de naam Versterken Friese IJsselmeerkust investeren diverse partijen samen bijna 17 miljoen euro in het versterken en aantrekkelijker maken van de kust.

De programmatische Aanpak Grote Wateren (PAGW) is een programma van de ministeries Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN). Het doel is om de natuur en waterkwaliteit op een milieuvriendelijke manier te verbeteren en te versterken.

Erosie en sedimentatie

Erosie is het proces van slijtage van de kust waarbij zand wordt verplaatst of geheel verdwijnt. Sedimentatie is het omgekeerde en is het ophopen van zand op een bepaalde plek langs de kust. De drijvende kracht achter de erosie- en verzandingseffecten op de Friese IJsselmeerkust is de energie van wind en golven, die het zand noordwaarts stuurt aan de westkust en oostwaarts aan de zuidkust. Dat leidt tot erosie van de Friese IJsselmeerkust. In het geval van storm kan op grotere schaal erosie langs de oevers optreden. Op de locaties waar deze erosie optreedt is veelal niet automatisch sprake van herstel. Overigens is geen sprake van een gelijkmatige erosie langs de kust. Nabij Makkum en Lemmer vindt bijvoorbeeld ook sedimentatie plaats waardoor zand de kust juist aanvult. Dat geldt ook voor plaatsen waar nu al zandbanken voor de oever liggen, die aanzanding van de achterliggende recreatiestranden veroorzaken. Knelpunten zijn er op locaties waar nu op de oeverlijn erosie wordt waargenomen en waar zandbanken en eilanden voor de kust verspoelen. De ecologische kwaliteit van het watersysteem en de buitendijkse natuurgebieden staat onder druk.

De Samenwerking

Vanaf 2016 werken Provincie Fryslân, gemeenten Súdwest-Fryslân en De Fryske Marren, Wetterskip Fryslân, It Fryske Gea en het Rijk samen aan een visie en programma voor de Friese kust. In de verkenning zijn maatregelen en projecten die bijdragen aan de versterking van de Friese IJsselmeerkust geïnventariseerd. Het gaat om maatregelen waarmee erosie aan de Friese IJsselmeerkust kan worden teruggedrongen, gekoppeld aan opgaven in het kader van de door de regio gewenste ontwikkeling van het gebied. De ‘Agenda IJsselmeergebied 2050’ wordt als leidraad gebruikt. In deze Agenda IJsselmeergebied 2050 hebben het Rijk en de regio in 2018 een richtinggevend perspectief voor het IJsselmeergebied vastgesteld. Hierin wordt ook de Friese kust genoemd als gebied waar opgaven in samenhang opgepakt moeten worden.

Proces en tijdsplanning

We vinden het belangrijk om belanghebbenden bij de verdere uitwerking van de ontwerpen voor de verschillende (deel)gebieden te betrekken. Dit doen we op verschillende manieren. We maken hierbij gebruik van de contacten uit het eerdere traject. We zijn al enige tijd in gesprek met de terreinbeheerders zoals It Fryske Gea en verschillende overheden over de wensen vanuit natuur en goede maatregelen om erosie te voorkomen.

Op verschillende momenten betrekken we vertegenwoordigers van belangenverenigingen zoals bijvoorbeeld dorpsbelangen, recreatieondernemers, watersportverenigingen en de hengelsportverenigingen. We organiseren regelmatig bijeenkomsten om betrokkenen mee te nemen in het proces en interactief ideeën op te halen. Daarnaast hebben we één-op-één gesprekken gevoerd voor de stranden Hindeloopen, Mirns en Hege Gerzen.